Cách TP HCM hơn 20km đường biển, xã đảo Thạnh An (Cần Giờ) từng là điểm trắng về chẩn đoán hình ảnh y tế. Nhưng giờ đây, công nghệ AI đã xóa nhòa khoảng cách địa lý.
Dù không có bác sĩ chuyên khoa thường trực, người dân trên đảo vẫn được tầm soát sức khỏe qua hệ thống X-quang thông minh. Chỉ trong vài phút, AI có thể phân tích chi tiết hình ảnh phổi, giúp phát hiện sớm các bất thường – việc trước đây phải chờ đợi cả ngày và vượt biển vào đất liền. Đây được xem như cánh cửa mở ra hy vọng mới cho việc chăm sóc sức khỏe tại các vùng xa xôi, hải đảo của thành phố.
Cuối năm 2022, một cuộc cách mạng y tế thầm lặng đã bắt đầu trên đảo Thạnh An. Với sự hỗ trợ từ Tổ chức ASIF (Australia), hệ thống X-quang tích hợp AI đã đem đến hy vọng mới cho 5.000 cư dân nơi đây. Điều kỳ diệu là chỉ trong 10 giây – thời gian bằng một hơi thở, AI có thể phát hiện chính xác 95 dạng tổn thương phổi, một công việc vốn chỉ các bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm mới đảm nhận được.
Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới, câu chuyện Thạnh An không chỉ dừng lại ở con số. Người dân giờ đây tìm đến trạm y tế đông hơn, chi phí khám chữa bệnh giảm đáng kể, và quan trọng nhất – niềm tin vào y tế cơ sở đã được khôi phục. Mô hình này như ngọn hải đăng, soi đường cho các vùng xa xôi khác nơi nguồn lực y tế còn hạn chế.
Hành trình của Thạnh An chỉ là mảnh ghép đầu tiên trong bức tranh số hóa y tế của TP HCM. Làn sóng ứng dụng AI đang lan tỏa mạnh mẽ tại các bệnh viện lớn trong thành phố. Con số từ McKinsey càng khẳng định tiềm năng này: đến năm 2030, AI có thể giúp thế giới tiết kiệm 30% chi phí y tế, đồng thời nâng hiệu quả điều trị lên 40%. Những con số đầy hứa hẹn cho một tương lai y tế thông minh, nơi công nghệ và con người cùng chung tay vì sức khỏe cộng đồng.
Cuộc cách mạng AI trong y tế đang diễn ra mạnh mẽ tại TP HCM, nơi công nghệ thông minh đang thay đổi cách các bác sĩ chẩn đoán và điều trị. Từ X-quang đến CT-Scanner và MRI, AI không chỉ giúp tăng tốc quá trình chẩn đoán mà còn trở thành “đôi mắt thứ hai” tinh tường của đội ngũ y tế, phát hiện những dấu hiệu bệnh tinh vi nhất.
Tại Bệnh viện Mắt TP HCM, phần mềm EyeDr đang tạo nên kỳ tích: thời gian tầm soát bệnh glaucoma từ 20 phút giờ chỉ còn vỏn vẹn 8-10 giây – nhanh như một cái chớp mắt. Mỗi bệnh viện lớn trong thành phố đang khai phá tiềm năng AI theo cách riêng: Bệnh viện Nguyễn Trãi săn lùng nguy cơ rung nhĩ qua dữ liệu điện tâm đồ, Bệnh viện Nhân dân Gia Định dự báo biến chứng viêm ruột thừa, còn Bệnh viện Hùng Vương tập trung vào phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.
Đặc biệt ấn tượng là bước đột phá tại Bệnh viện Ung bướu TP HCM, nơi AI đã rút ngắn thời gian lập kế hoạch xạ trị từ 4 giờ xuống chỉ còn 2-5 phút, mà độ chính xác còn cao hơn. Trong khi đó, Bệnh viện Nhân dân 115 đã đi tiên phong toàn quốc với phần mềm RAPID, mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân đột quỵ não, ngay cả khi họ đến viện sau “thời điểm vàng” 6 giờ đầu tiên.
Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM đang viết nên trang sử mới trong y học Việt Nam với việc tiên phong ứng dụng AI trong siêu âm tim. Công nghệ này như một ‘cặp mắt thần’ giúp phát hiện thêm 20% ca suy tim từng bị bỏ sót – những ca bệnh có thể đã vuột mất cơ hội điều trị nếu không có sự trợ giúp của AI.
Cuộc cách mạng robot trong phẫu thuật đang lan tỏa khắp các bệnh viện lớn của thành phố. Tại Bệnh viện Bình Dân, cánh tay robot điều khiển bởi AI đang thực hiện những ca mổ với độ chính xác siêu việt. Bệnh viện Quân y 175 sử dụng robot thực hiện sinh thiết ở những vị trí được ví như ‘điểm mù’ của phẫu thuật truyền thống. Đặc biệt, Bệnh viện Tâm Anh đã nâng tầm phẫu thuật não và tủy sống với robot AI, trong khi camera nội soi thông minh có thể phát hiện các tổn thương ung thư tiêu hóa từ giai đoạn sớm nhất.
Phẫu thuật não bằng Robot AI tại bệnh viện Tâm Anh TP HCM. Ảnh: bệnh viện cung cấp
Làn sóng số hóa không dừng lại ở phòng mổ. Từ hồ sơ bệnh án điện tử đến tư vấn khám bệnh từ xa, từ ki-ốt thông minh đến thanh toán không tiền mặt – các bệnh viện đang dần biến những trải nghiệm truyền thống thành hành trình số. Mỗi cải tiến đều hướng đến một mục tiêu: tối ưu thời gian chờ đợi và nâng cao chất lượng điều trị.
Người bệnh giờ đây có thể quản lý sức khỏe ngay trên chiếc điện thoại: đặt lịch khám, tra cứu hồ sơ, tìm bác sĩ và nhận tư vấn – tất cả chỉ trong vài cú chạm. Đây là minh chứng cho việc công nghệ không chỉ phục vụ đội ngũ y tế mà còn đem đến trải nghiệm mới mẻ cho người dân.
PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, nhìn nhận bức tranh này với cả niềm tin và thách thức. ‘Chúng ta đã đi được những bước đầu tiên, nhưng con đường phía trước còn dài,’ ông chia sẻ. Ba thách thức lớn cần vượt qua: đầu tư hạ tầng công nghệ vững chắc, đào tạo nhân lực chuyên sâu, và hoàn thiện khung pháp lý cho kỷ nguyên y tế số. Đây không chỉ là cuộc chuyển đổi công nghệ mà còn là hành trình thay đổi tư duy trong cách thực hành y khoa hiện đại.
Hải Nam
